Blogu ballkanik, ”Balkan Tracks’ kushtuar trashëgimisë kulturore, i ka dedikuar një artikull artit bizantin si thesar i çmuar i Muzeut Mesjetar të Korçës. Në shkrim flitet për figurat e shquara të artit mesjetar që ende sot tërheqin mijëra vizitorë në Korçë.
Ky qytet përshkruhet si qendër ekonomike por edhe kishtare përmes pikturave murale,manastireve dhe ikonave.
Shkrimi i plotë:
Pas kohës sonë të shpejtë në këtë Tokë, shumë nga jeta jonë do të harrohej pasi kalojnë dekadat dhe shekujt. Por përmes pluhurave të kohës, arti ka përjetuar paraardhësit tanë, me artistë nga periudha dhe rajone të ndryshme, të aftë për të përcjellë ndjenjat e tyre përmes përdorimit evolues të ngjyrës dhe teknikës. Për ata që janë mësuar me artin dhe ndikohen nga Rilindja,në Muzeun Mesjetar të Korçës vihet re stili unik si dhe teknikat e epokës bizantine të cilat janë të pranishme akoma në pikturat dhe ikonat.
Gjatë periudhës osmane, Korça ishte një qendër e madhe ekonomike dhe gjithashtu kishtare. Artistët e saj ishin të famshëm dhe të kërkuar në të gjithë rajonin, duke admiruar kishat dhe manastiret me ikona dhe piktura murale në stilin e përhapur bizantin. Për fat të mirë për vizitorët, veprat e të mëdhenjve si Onufri, David Selenica dhe Athanas dhe Kostandin Zografi mund të shihen në Muzeun Mesjetar të Korçës.
Onufri (fillim i 16-të) ishte një piktor pas-bizantin i njohur kryesisht për ikonat e tij. Ai paraqiti realizëm dhe individualitet më të madh në shprehjet e fytyrës, duke thyer me konventat strikte të kohës. Ai ishte i pari që prezantoi ngjyrën e kuqe në pikturë ikonash, me sekretin e ngjyrës që vdiq me të. Puna e tij dallohet nga përdorimin intensiv i ngjyrave dhe përdorimi i ngjyrave natyrore.
David Selenica (në fund të 17-të, në fillim të shekullit të 18-të)
Në dallim nga piktorët e tjerë të epokës së tij, ai përdorte ngjyra të ndritshme në pikturat dhe ikonat e tij. Ai i kombinoi elementet e artit bizantin dhe të artit venecian në punimet e tij duke ndikuar shumë nga bashkëkohësit e tij si Kostandin Shpataraku, vëllezërit Kostandin dhe Athanas Zografi dhe vepra të tjera të shekullit të 19-të. Ai konsiderohet si themeluesi i një shkolle nacionale të piktorëve me bazë në Korçë.
Kostandin Shpataraku (1736-67) – një piktor në traditën ortodokse të afreskeve bizantine të kishës, por sidomos e di mirë për ikonat e tij, tre prej të cilave janë më poshtë. Veprat e tij kombinojnë traditën bizantine dhe ndikimet italiane të Rilindjes.
Vëllezërit Zografi – duke u larguar nga stili bizantin, Kostadin dhe Athanas Zografi dallonin në pikturuat e tyre nga ndikimi i stilit barok. Stili i tyre zbukurues shfrytëzoi një shumëllojshmëri të gjerë të ngjyrave kafe dhe të ndritshme, veçanërisht të bardhë, blu të ndritshëm dhe të kuqe të errët. Pikturat e tyre mund të shihen në qendrat fetare të rëndësishme të Voskopojës dhe Vithkuqit dhe në Malin e Shenjtë të Athos, Greqi.
Muzeu mesjetar hapi dyert e saj në vitin 1980 dhe iu nënshtrua restaurimit nga viti 2016.
Në këtë muze përfshihet një koleksion privat origjinal , në të cilin gjenden objekte historike, kulturore dhe artistike që i përkasin periudhës mesjetare, kryesisht bizantine dhe post-bizantine.
Me më shumë se 200 artefakte muzeu ju ofron mundësinë të shihni se si arti i pikturës ka evoluar nga një stil bizantin i ngurtë dhe tradicional në stilin më ekspresivë dhe të lirë të shpirtit post-bizantin. Shumë artistë bizantinë janë në fakt të panjohur dhe koleksioni ka pjesë të ndryshme nga rreth 150 artistë ikonografikë.
Një nga ikonat më të famshme të kohës bizantine është Arkanalja Mikael, e njohur edhe si “Mona Lisa e Ballkanit”.
Muzeu është i pajisur me objekte plot vlera dhe kontribuon në ruajtjen, mbledhjen dhe zbulimin e artit ikonografik bizantin dhe post-bizantin të rajonit. Ai gjithashtu siguron një pasqyrë të vlefshme se si arti i pikturës u konceptua gjatë periudhës bizantine dhe pas rënies së perandorisë.
